سلام پرتوکار

سالها پیش تعداد افرادی را که به علت در رفتگی مادرزادی ران به هنگام راه رفتن می لنگیدند در جامعه بسیار مشاهده می کردیم و چه هزینه های کلانی در این راستا که بر درمان تحمیل نمی شد، ولی به نظر می رسد این روزها کمتر جراح ارتوپدی است که در طی سال حتی یک مورد دررفتگی مادرزادی هیپ را جراحی نماید و این افتخار تشخیص پزشکی است، زیرا تمام نوزادانی که به دنیا می آیند اکثرا توسط پزشکان متخصص معاینه می شوند و در صورت شک به دیسپلازی مفصل هیپ، معمولا بیمار را برای انجام سونوگرافی ارجاع می دهند و این روش تصویربرداری بی خطر، در دسترس و ارزان قیمت براحتی قادر است که با اندازه گیری زوایای استخوانی و غضروفی استابولوم، بیماران با ریسک بالا و یا borderline را مشخص نموده و بنابراین معمولا به سادگی توسط درمانهای کنزرواتیو، مشکل رفع می گردد. در شش ماهه اول عمر نیاز نیست از رادیوگرافی استفاده نماییم به دلیل اینکه  حاوی تشعشع بوده و می تواند ریسک مختصری را به همراه داشته باشد. با سونوگرافی می توان براحتی اپی فیز پروگزیمال سرفمور را مشاهده نمود و معمولا ظهور استخوان آن 3 ماه قبل از رویت در رادیوگرافی قابل مشاهده است. در برخی از کشورهای اسکاندیناوی، سونوگرافی مفاصل هیپ بسیاری از بیمارستانها هنگام بدو تولد جزو مطالعات روتین تشخیصی نوزادان است.

تشخيص زود هنگام ديسپلازی استابولوم و مفصل هيپ بسيار اهميت دارد زيرا در اين سنين تغيير شكل استخوانها و مفاصل با روشهای ساده در نوزادان می تواند ايجاد شود و بیشتر با گذاشتن پوشكهای بزرگ و يا دوبل و باز نگه داشتن ران ها به افزايش زاويه استخوانی استابولوم كه معروف به زوايه آلفا است كمك خواهد كرد.

برخی توصيه می كنند كه حتی بدون آنكه زوايای آلفا مفاصل هيپ كمتر از حد نرمال باشد نیز در شش ماه اول زندگی، مادران از پوشاک های بزرگتر برای نوزادانشان استفاده نمايند كه باعث ايجاد عمق بهتر استابولوم می گردد.

وجود پزشكان متخصص، معاينه دقيق پس از تولد و روشهای ساده تصويربرداری بخصوص سونوگرافی در سالهای اخير به صورت چشم گيری از تعداد بيماران با دررفتگی مادرزادی ران كاسته است و اين همان پيشگيری بهتر از درمان است.

دكتر احمد عليزاده

راديولوژيست