سلام پرتوکار

سی تی آنژیوگرافی

سی تی آنژیوگرافی (CTA) روشی است برای تصویربرداری از شریانها و وریدهای سر تا سر بدن؛ از شریانهای تغذيه كننده مغز گرفته تا آنهایی كه خون را به ريه ها، كليه‌ها، دست‌ها و پاها می‌رسانند. از این روش برای تشخیص میزان گرفتگی عروق استفاده می‌شود.

در این روش بوسیله دستگاه سی تی اسکن با سرعت بالایی از بدن تصاویر مقاطع بسیار نازکی تهیه می شود سپس به کمک روشهای بازسازی تصویر و ساب تراکشن تصویر 3 بعدی از عروق تهیه می شود. به طوریکه می توان عروق بسیار ریز را به دقت بررسی نمود.
در این روش ماده کنتراست زا به ورید تزریق می شود.
تزریق ماده کنتراست می تواند حساسیت زا باشد بنابراین باید زمینه آلرژی در بیمار بررسی شود.

مزایا:
 روش CTA نسبت به کاتتر آنژیوگرافی حالت تهاجمی کمتری دارد و فقط محل ورود سوزن به رگ در بدن مورد تهاجم قرار می گیرد در صورتیکه در آنژیو گرافی معمولی احتمال آسیب رساندن به دیواره رگهایی که در مسیر کاتتر قرار دارند و اشتباه رفتن کاتتر در عروق دیگر یا سوراخ کردن دیواره رگ بسیار بیشتر است.
 این روش جزییات آناتومی رگهای بدن را دقیقتر از روشهای MRI‌ و یا سونوگرافی نشان می‌دهد. یعنی رگهای ظریف با این روش قابل مشاهده هستند. همچنین جهت آشکار سازی تغییرات اولیه و مستعد کننده بیماری های قلبی عروقی مثل سکته قلبی روش مفیدی محسوب می شود.
 CTA برای غربالگری بیماریهای قلبی عروقی ایمن تر، سریع تر و ارزانتر از آنژیوگرافی است و بیمار احساس ناراحتی کمتری می‌کند.
در کاتتر آنژیوگرافی گاهی لازم است بیمار بیهوش شود و باید در محلی شبیه اتاق عمل و در شرایط کاملا استریل انجام شود.
اشعه ایکس مورد استفاده در دستگاه سی تی استاندارد عوارض جانبی در پی ندارد.

معایب:
مانند سایر مداخلات رادیولوژیک احتمال سرطانزایی اشعه وجود دارد اما باید دید انجام دادن این آزمون چقدر به نفع بیمار است و آیا می توان از احتمال آسیب در برابر منفعت تشخیص به موقع و دقیق بیماری چشم پوشی کرد یا خیر.
خطر واکنشهای حساسیتی در برابر تزریق ید وجود دارد بنابراین باید سابقه آلرژی بیمار بررسی شود.
از CTA برای بیماران کلیوی یا دیابت شدید باید پرهیز شود.
در صورت نشت ماده تزریقی به پوست، پوست آسیب می بیند.(معمولا یک پرستار ماهر رگ بیمار را می گیرد و آنژیوکت وصل می کند و تزریق ماده کنتراست با انژکتور اتوماتیک توسط دستگاه انجام می شود).
خانمهای باردار باید کارشناس یا پزشک را در جریان بارداری خود قرار دهند!
به دلیل اینکه ماده کنتراست در شیر ترشح می شود تا زمان دفع کامل ماده از بدن مادر باید از شیر دادن به فرزند خود پرهیز کند معمولا تا 48 ساعت ماده دفع می شود.

Coronary Arteriography

عصر جدید آرتریوگرافی کرونری با توسعه تکنیک بی خطر کاتتریزه کردن سلکتیو شریانهای کرونری توسط sones و shireyشروع گردید و متد sones هنوز به طور گسترده استفاده می شود .در اوایل و اواسط دهه 1960آرتریوگرافی سلکتیو کرونری ترانس فمورال از طریق پوست توسط چندین گروه از رادیولوژیست ها بالاخص Ricketts و Abrams ، Judkins ،‌ Amplate و همکارانش معرفی گردید .

تکنیک Judkins به خاطر سهولت ، سرعت ، موفقیت و تا اندازه ای با میزان عوارض کمتر ، روشی است که به طور گسترده در ایالات متحده از آن استفاده می شود .

کاتترها و گاید وایرها

در انجام هر نوعی از آرتریوگرافی ترانس فمورال به طور معمول بیشتر آنژیوگرافرها از گاید وایرinch  035/0  با سر J شکل 3 میلی متری استفاده می کنند . طول گاید وایر بایستی حداقل cm145 باشد .

در مقایسه با گاید وایرهای straight که دارای نوک مستقیم و بدون انحنا می باشند ، گایدوایرهای J tip از شریان ایلیاک tortous راحت تر عبور می کنند و احتمال dissection پلاک آترواسکلروتیک را کمتر می نماید . حتی در برخی بیماران با آترواسکلروتیک شدید یا tortuosity قابل ملاحظه ، این گاید وایرهای استاندارد نیز کمک کننده نمی باشند و بایستی آنها را با وایرهای J شکل tapered core ، movable core یا multicurved جایگزین کرد ، همه این وایرها نوک بسیار انعطاف پذیر دارند .

کاتترهای Judkins و Amplate  از جنس پلی یورتان و پلی اتیلن می باشند . نوار فلزی در داخل دیواره تنه کاتتر به کار رفته است تا امکان کنترل بهتر برای هدایت و پیچاندن کاتتر فراهم شود .

کاتتر کرونری چپ Judkins در سه اندازه موجود می باشد که معمولاً به آنها JL4 ، JL5 و JL6  گویند . اعداد 4 ، 5 و 6 بیانگر طول بازوی دوم کاتتر بر حسب سانتی متر می باشد ( قسمتی از کاتتر که بیرون از Ostium کرونری در آئورت صعودی باقی می ماند ) ‌. برای بیماران با اندازه متوسط با آئورت توراسیک با اندازه متوسط ، کاتتر JL4 مناسب است . اگر بیمار قد بلند باشد یا آئورت توراسیک tortuous یا دراز داشته باشد ، از کاتتر JL5 بایستی استفاده شود .

برای بیماران با آئورت توراسیک بسیار دراز یا دیلاتاسیون بعد از تنگی ( post stenotic )بارز داشته باشد ، کاتتر JL6 لازم می باشد .

کاتترهای کرونری راست Judkins در سه اندازه JR4 ،‌ JR5  و JR6 موجود است . انتخاب سایز کاتتر برای کاتتریزاسیون شریان کرونر راست به اندازه شریان سمت مقابل حساس نمی باشد.کاتترها دارای طول استاندارد cm 100 هستند ، هر چند می توان در اندازه های مختلف نیز آنها را به دست آورد . در بیشتر بیماران بالغ، از کاتترهای 9f یا 8f استفاده می شود .

آنژیوگرافی بطن چپ ( left Ventriculography )

آنژیوگرام این آزمون با تزریق ml 45-40 ماده حاجب با آهنگ ml 15-13 در ثانیه به دست می آید . اگر بیمار ،‌ از بیماری شدیدی رنج می برد یا مبتلا به congestive heart failure می باشد ،‌از حجم کلی ماده حاجب تزریق کاسته می شود . اگر بطن چپ بیمار بزرگ بود ، از حجم کلی بیشتری ممکن است استفاده شود . همچنین از آهنگ تزریق بیشتر از ml 15 در ثانیه نیز به ندرت استفاده می شود ، حتی در بیماران با بطن چپ بزرگ .آنژیوگرام با آهنگ fps 60-30 تهیه می شوند .

اگر از دستگاه آنژیوگرافی single _ plane استفاده می شود و بیمار مشکوک به بیماری کرونری است ، بهترین نما برای  ونتریکولوگرافی چپ ،  ْ  RAO 30می باشد  ،  در این نما  ،  بطن چپ عمود بر  محور طولی خود نمایان
می شود . نواحی اصلی در درجه اهمیت (‌ دیواره قدامی apex ، دیواره خلفی و دریچه میترال ) در این نما به خوبی دیده می شوند . سپتوم و دیواره حقیقی خلفی ( true posterior wall ) در نمای RAO دیده نمی شوند ، اما اینها عموماً از درجه اهمیت کمتری برخوردارند .

اگر از دستگاه biplane استفاده می شود ، در نمای ْLAO 60  نیز به طور همزمان آنژیوگرام تهیه می شود . در این نما ، سپتوم بین بطنی و دیواره حقیقی خلفی بطن چپ دیده می شود .اگر تیوپ دوم قادر به زاویه گرفتن درجهت کرانیال باشد ، نمای LAO از بطن چپ ، در زاویه کرانیال 25 تا  ْ30 علاوه بر زاویه ْLAO 60 تهیه می شود . تهیه آنژیوگرام در این زاویه از کوتاه شدگی ( foreshortening ) که معمولاً در نمای استاندارد ْLAO 60 ایجاد می شود ،‌ جلوگیری می نماید و نمای کاملتری از سپتوم بین بطنی و دیواره حقیقی خلفی بطن چپ و نمای دیگری ازدریچه میترال را می دهد .

این نما مخصوصاً برای آشکارکردن آبنرمالیتی های قسمت ( out flow ) خروجی جریان بطن ارزشمند است .

در ارزیابی و نتریکولوگرام چپ ، بطن باید حرکت درونی یکنواخت در کل نواحی را در طی سیستول نشان دهد .

ابنرمالیتی های حرکتی ناحیه ای دیواره ، شامل hypokinesia  ، akinesia و یا dyskinesia می شود .

 این مطلب رو از سایت radiologyinfo.org گرفتم و ترجمه کردم البته به علت کمبود وقت نیمه کاره موند شاید بعدا کاملش کنم اما همین قدرشم قابل ملاحظه است پس حتما سر فرصت بخونید البته اگه علاقه دارید به دونستن بیشتر وگرنه اصلا نخونید بهتره!

Cryotherapy (سرما درمانی) چیست؟

سرما درمانی، cryosurgery نیز نامیده می شود، cryoablation یا درمان هدفمند cryoablation ، درمان کمی تهاجمی است که با استفاده از سرما به نابود کردن بافت های مبتلا از جمله سلول های سرطانی می انجامد. اگر چه درمان بوسیله سرما و cryoablation می توانند به جای هم مورد کاربرد قرار بگیرند ، از واژه اختصاصی "cryosurgery" استفاده می شود که برای سرما درمانی با استفاده از اقدام جراحی باز مناسب است.

در طی درمان بوسیله سرما از  نیتروژن مایع و یا گاز آرگون  درسلول های بیمار واقع شده در داخل و یا خارج از بدن استفاده می شود. پزشکان از تکنیک های هدایت تصویر از قبیل سونوگرافی ، توموگرافی کامپیوتری (سی تی) و یا رزونانس مغناطیسی (ام آر) برای کمک به مکان یابی این مواد منجمد کننده  به محل های قرار گرفته در داخل بدن جهت درمان استفاده می شود.

به ادامه مطلب بروید

 اگه می خواین خیلی مختصر و مفید با رشته رادیولوژی اینترونشنال( مداخله ای) آشنا بشین این مصاحبه رو بخونید. مصاحبه ای که خبرگزاری بی بی سی با یک متخصص این رشته انجام داده! این مصاحبه رو ازاینجا گرفتم و ترجمه کردم! طبق معمول پیشاپیش بابت نقایص ترجمه ای عذر می خوام!

در سری تمرکز بر رشته های تخصصی پزشکی با دکتر پل کرو در مورد رادیولوژی مداخله ای گفتگو می کنیم.

رادیولوژی مداخله ای تخصصی است که، بیماران را با استفاده از تکنیک های کمی تهاجمی درمان می کند، که معمولا به عنوان جایگزینی برای عمل جراحی سنتی می باشد.

شغل شما چیست؟

من رادیولوژیست مشاور مداخله ای در بیمارستان  Heartlands بیرمنگام، که بخشی از بیمه خدمات درمانی قلب در انگلستان است، هستم.

به ادامه مطلب بروید